Արցախյան շարժման մասնակից, 2-րդ կարգի հաշմանդամ, վանաձորցի Ռազմիկ Կարապետյանը արդեն մի քանի տարի է, ինչ գիշերում է անմիջապես բաց երկնքի տակ, փողոցում՝ երկաթե մահճակալի վրա (լեժանկա): Այս մասին Lorinews.am-ին է ահազանգել հարևան շենքերից մեկի բնակչուհին՝ խնդրելով պատկան մարմիններին միջնորդել, որպեսզի նրան տեղափոխեն ծերանոց կամ այլ նմանատիպ հաստատություն:

Պատկերը, որին ականատես եղանք, մեղմ ասած դժվար է բառերով նկարագրելը. երկաթե մի <լեժանկա>, կողքին՝ կոշիկներ, ջրի դատարկ շշեր ու դատարկ պլաստմասե աման, <լեժանկայի> վրա՝ մի քանի տաք բաճկոններ, մի խոսքով՝ հնամաշ հագուստի կույտ: Հագուստի այդ կույտի տակ էլ հենց քնած է նույն ինքը՝ Ռազմիկ Կարապետյանը:

Մեզ հետ զրույցում վերջինս պատմեց, որ Արցախյան շարժման տարիներին իր կամքով մեկնել է ռազմաճակատ, այնուհետ՝գերի ընկել, ինչից հետո բոլորը կարծել են, թե Ռազմիկը էլ հետ չի գա կամ մահացել է, ու վաճառել են ամեն ինչ, տեղափոխվել: Նախքան գերեվարությունը, Ռազմիկն ամուսնացած էր, սակայն կինը ևս հեռացել է՝ նույն կարծիքն ունենալով, որ ամուսինը գերությունից դժվար թե հետ գա. <1993թ.-ի սեպտեմբերին գերի ընկա, 1994-ի ապրիլին հետ եկա, ախպերս էդ ժամանակ էլ հույս չուներ, որ ես ետ կգամ, վերցրեց տունը ծախեց, կինս էլ գնաց… տղա ունեմ՝ Մոնղոլիա է, բայց…>,-ու այս բառերի հետ աչքերում երևացին արցունքի կաթիլները, որ այդպես էլ չընկան ներքև: Արցունքները հազիվ պահելով Արցախյան շարժման մասնակիցը պատմեց, որ ինքն արդեն 21 տարի նման պայմաններում է գիշերում. <Էլ կռիշներում եմ քնել, էլ էստեղ, էնտեղ...>:

Ասում է՝ դիմել է բոլորին, բայց ոչ ոք իրեն չի օգնել, Երկրապահ կամավորականների միություն էլ է դիմել, այնտեղ ևս չեն օգնել: Ռազմիկ Կարապետյանը ոչ անձնագիր ունի, ոչ էլ անձը հաստատող որևէ փաստաթուղթ, ասում է՝ այրվել են տան հրդեհի ժամանակ. <Զինկոմիսարիատում մարտական ուղուս վերաբերյալ բոլոր թղթերը կան, կարող եք գնալ տեսնել>,-ասում է նա:

Ռազմիկ պապը օրերով հաց չի ուտում, եղած հացի գումարն էլ տալիս են սրտացավ անցորդները: Անկողին՝ որպես այդպիսին, ևս չունի, չնայած լինելու դեպքում էլ վանաձորյան այս ցուրտ օրերին դժվար թե որևէ կերպ այն սառնությունը մեղմեր:

Ռազմիկ պապի ուզածը մեծ բան չէ՝ տեղավորվել որևէ հաստատությունում. <Ձմեռ ա գալիս, վախենում եմ մի գիշեր ցրտահարվել ու մնալ էստեղ…երեխեք կան շենքերում, կվախենան>,-պատմում է նա ու արտասվում, հետո շունչ քաշում ու սպասում, թե ով հացի փող կտա. <Սոված եմ…մրսում եմ… էնքան բան կա, որ կուզեի պատմել ու ասել>,-ասում է հայրենիքի համար արյուն տված Ռազմիկ պապն ու թաց աչքերով նայում մեզ՝ խնդրելով օգնել ու հետո նայում տարածքով անցնողներին, թե նրանցից ով հայրենիքի համար կռված, վիրավորված ու գերի ընկած, տունն ու ընտանիքը կորցրած նախկին ու ներկա ազատամարտիկին մի կտոր հաց կտա, կամ էլ՝ 200 դրամ, մի կտոր հացի փող:

Էդվարդ Արզումանյան

Լուսանկարներն ու տեսանյութը՝հեղինակի

Lorinews.am